به گزارش نماینده به نقل از واحد مرکزی خبر، سیدعباس عراقچی دوشنبه شب در مراسم پایانی همایش ملی واکاوی روند پیشبرد سیاست هسته ای در دولت یازدهم با تبیین روند یازده ساله مذاکرات هسته ای با ۱+۵ تا توافق ژنو افزود: این توافق به نحوی به مثابه آتش بس بود، آتش بسی شش ماهه تا دو طرف در فضای مناسب سیاسی و بین المللی مذاکره کنند زیرا مذاکره اصلی اکنون است.
وی گفت: براساس این آتش بس آنان تحریم ها را ادامه نمی دهند و ما نیز برنامه صلح آمیز هسته ای را گسترش نمی دهیم گرچه آن را توقف هم نکرده ایم.
عراقچی افزود:البته هر دو طرف مقداری هم به عقب بازگشتند همچنان که ما قبول کردیم غنی سازی ۲۰ درصد را متوقف کنیم آنان نیز برخی تحریم ها را برداشتند که البته چیزهای مهمی نبود بلکه فقط فضا را برای مذاکره اصلی آماده کرد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای گفت: البته توافق ژنو موافقت نامه بین المللی نیست بلکه سندی سیاسی است که هر دو طرف اقداماتی را به طور داوطلبانه عهده دار شند.
عراقچی افزود: توافق ژنو کار مهم تر کرد که براساس آن سرفصل های توافق جامع مشخص شد و بالاتر از آن اصول توافق جامع را مشخص کرد.
وی گفت: در جایی که شاخص های توافق جامع در برنامه اقدام مشترک برشمرده شده آمده است به هر توافقی برسیم برنامه غنی سازی ایران تضمین خواهد بود یعنی همانجا تصمیم گرفته شد که در توافق نهایی، غنی سازی هست تحریم ها برداشته خواهد شد و توافق نهایی دوره زمانی مشخص خواهد داشت و هیچ چیز ابدی نخواهد بود.
عراقچی افزود:البته آنجا این مطلب نیز آمده است که ایران با شفاف سازی رفع نگرانی خواهد کرد و همین ها بازی برد برد را تعریف کرده است.
وی، حسب تحریم ها، باقی بودن غنی سازی و تعیین دوره زمانی برای توافق جامع را شاخص های برد ما و رفع نگرانی ۱+۵ از فعالیت تسلیحاتی ما را برد طرف مقابل برشمرد.
عراقچی گفت: ما رفع نگرانی می کنیم از بمبمی که خودمان داشتن آن را حرام می دانیم نداشته ایم و نمی خواستیم داشته باشیم پس این امتیاز تلقی نمی شود.
معاون وزیر امور خارجه پذیرش غنی سازی جمهوری اسلامی و ادامه یافتن روند غنی سازی را بزرگترین دستاورد توافق ژنو دانست و افزود: البته این بابت خود غنی سازی نیست باید دانست دعوا در ده سال پیش از توافق ژنو بر سر چه بود؟
وی گفت: در این مدت شش قطعنامه صادر شد که براساس آن اعلام شده بود که ایران باید غنی سازی را تعلیق کند و ما نکردیم آنان حتی در زمانی می گفتند فقط دو ماه غنی سازی را تعلیق کنید تا خواسته های شورای امنیت برآورده شود و پس از آن راهی برای تفاهم بیابیم اما ما حتی دو روز هم تعلیق نکردیم.
عراقچی افزود: البته غنی سازی بسیار مهم و صنعتی بسیار پیشرفته است که فناوری های کشور را ارتقاء‌می دهد اما جزو اصول انقلاب اسلامی نبود که تا این حد برروی آن پافشاری کنیم پس باید دانست چرا اینقدر اهمیت داشت؟
وی گفت: علت این پافشاری این بود که در ده سال پیش بحث هسته ای از گستره این بحث فراتر رفته و به جنگ اراده ایران، امریکا و اروپا تبدیل شده بود.
عراقچی افزود: براین اساس ما زیر بار زورکسانی نمی رفتیم که می خواستند اراده شان را بر ما تحمیل کنند. زیرا نمی خواستیم زیر بار سلطه برویم و این سلطه ناپذیری جزو اصول انقلاب اسلامی که تا آخرین قطره خون پای آن می ایستیم.
وی گفت: ما تعلیق غنی سازی را نمی پذیریم چون آن را حق خود می دانیم و رمز قدرت ما همینجاست که براساس آن می توانیم مقابل شش قدرت جهانی بایستیم و به خواسته نا به حقشان نه بگوییم.
عراقچی افزود: همین عامل به ما قدرت بازیگری در منطقه داده است که اکنون هیچ مسئله بدون حضور ما حل نمی شود زیرا بازیگر ذی نفوذی هستیم و قدرت نه گفتن و ایستادن داریم، از تهدید نظامی جا نمی زنیم و می توانیم به خواسته مان برسیم.
معاون حقوقی و امور بین الملل وزیر امور خارجه گفت: در این جنگ اراده ها وضعیت به نفع جمهوری اسلامی شد زیرا آنان دانستند که تهدیدها و تحریم ها به نتیجه نرسید و پذیرفتند که غنی سازی را ادامه دهیم پس چون دیدند نمی توانند جلوی برنامه صلح آمیز هسته ای ما را بگیرند با پذیرش مذاکره خواستند که حداقل آن را محدود و کنترل کنند.
وی افزود:ما آنان را مجبور کردیم که از سه گزینه تهدید، تحریم و مذاکره به مذاکره روی بیاورند و در این جنگ اراده ها ما پیروز شدیم گرچه پس از آنکه امتیازها را به ما دادند تشکیک کردند از جمله اظهارات وزیر امور خارجه امریکا که ادعا کرد حق غنی سازی را به ما نداده است.
عراقچی گفت:این در حالی است که چنین اظهاراتی مغلطه بود زیرا ما طبق ان پی تی حق غنی سازی داریم و کسی نمی تواند آن را به ما بدهد یا بگیرد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: حق غنی سازی برای ما وجود دارد اما آنچه که از غربی ها می خواستیم این بود که آن را بپذیرند که این در توافق ژنو مورد احترام واقع شد و نحوه احترام گذاردن به این حق توقف تحریم و معارضه علیه ما در این عرصه بود.
عراقچی گفت: تا پیش از توافق ژنو آنان خواستار برچیدن شدن تاسیسات هسته ای و کنار گذاردن غنی سازی بودند تا با ما مذاکره کننداما اکنون پذیرفته اند که غنی سازی را در توافق جامع به رسمیت بشناسند.
وی افزود: دومین دستاوردی که در توافق ژنو کسب کردیم قدرت نمایی جمهوری اسلامی ایران در برابر شورای امنیت است؛ طبق منشور ملل متحد، این شورا بزرگترین قدرت مشروع بین المللی و مصوباتش برای همه کشورها لازم الاجراست.
عراقچی گفت: ما می گفتیم چون قعطنامه های شورای امنیت خلاف منشور ملل متحداست آن را اجرا نمی کنیم در حالیکه به هر حال شورای امنیت بزرگترین قدرت مشروع بین المللی است؛ این شورا شش قطعنامه علیه ما صادر کرد و از ما خواسته بود که غنی سازی را بلادرنگ تعلیق کنیم.
وی افزود: دراین حال چندین سال جلوی قطعنامه های شورای امنیت ایستادیم و مجبورشان کردیم که بگویند فعالیت ها تعلیق نشود و با پذیرش مذاکره موافقت کردندکه در هر توافقی غنی سازی باقی بماند.
عراقچی گفت: ۱+۵ از طرف شورای امنیت نمی تواند تصمیم بگیرد اما در مذاکرات جاری اگر به توافق برسیم آنان متعهد می شوند که در نخستین اقدام قطعنامه های شورای امنیت را بگیرند.
معاون وزیر امور خارجه افزود: شورای امنیت که برای همه نسخه می پیچد و مصوباتش لازم الاجراست اکنون اعضایش می گویند غنی سازی را ادامه دهید و میزان و ظرفیت آن نیز در توافق با هم تعریف و مشخص شود.
وی گفت:البته برخی ایراد گرفتند که میزان غنی سازی منوط به اجازه امریکا شده است که در پاسخ گفتیم اصلا اینطور نیست بلکه در مذاکره مشخص میشود که براساس نیاز عملی خود آن را مشخص کنیم.
عراقچی افزود: اگر در مذاکرات جاری میزان غنی سازی از نظر ما تامین شود که به خواسته مان رسیده ایم وگرنه به وضع سابق باز می گردیم البته نیاز ما نیاز صنعتی است و در هر توافقی باید نیازهای صنعتی ما تامین شود.
وی گفت: طبق توافق ژنو تحریم ها حذف و غنی سازی ادامه می یابد آیا از این شل تر با قطعنامه های شورای امنیت می شود برخورد کرد؟
عراقچی افزود: شکست فضای بین المللی و اجماعی که علیه ما ایجاد کرده بودند سومین دستاورد توافق ژنو بود به نحوی که ایران را از تهدید امنیتی خارج کرد.
عراقچی گفت: اینکه چند میلیارد دلار از درآمدهای مسدود شده ما آزاد شد یا نه در درجات بعدی اهمیت است همچنان که درباره آزادسازی ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار یا ۶ میلیارد دلار حتی چانه هم نزدیم و آن را کسر شان خود می دانستیم.
معاون حقوقی و امور بین الملل وزیر امور خارجه افزود: این دستاوردها نه دستاورد دولت روحانی و دولت های پیشین ظریف یا عراقچی نیست بلکه دستاوردهای ملت ایران است که ۱۱ سال مقاومت کردند.
وی گفت: مذاکره که خودش حرف است در جلسات مذاکره، مذاکره ای موفق است که به پشتوانه قدرت اعم از قدرت نظامی، اقتصادی و تبلیغاتی باشد.
عراقچی افزود: در مذاکرات جاری در وهله نخست به دستاوردهای میدانی در عرصه فناوری هسته ای، دوم توانایی های دفاعی و به صفر رساندن امکان تجاوز نظامی علیه ما و دیگر مقاومت در برابر تحریم های اقتصادی متکی بودیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای گفت: این دستاوردها ناشی از اقتدار جمهوری اسلامی ایران، مردم و رهبری های هوشمندانه مقام معظم رهبری است که ما را به اینجا رساند گرچه مهارت های دیپماتیک نیز جای خود دارد.
عراقچی افزود: مذاکره ابزار است اشتباهی که خیلی ها مرتکب می شوند و رهبر معظم انقلاب نیز در بیانات اخیرشان تذکر دادند این است که مذاکره خودش هدف نیست و با مذاکره همه چیز گل و بلبل نمی شود و با طرف مقابل دوست نمی شویم بلکه ابزار است که ما را به هدف می رساند.
وی گفت:اینکه چگونه به هدف برسیم بستگی به نحوه استفاده از این ابزار دارد و باید دانست که ابزارهای متعددی برای رسیدن به هدف وجود دارد که مذاکره یکی از آنان است.
عراقچی افزود:دیپلماسی بدون قدرت ضعیف است وقدرت نیز بدون مذاکره مخرب و کور؛ مذاکره ابزاری برای رسیدن به اهداف در چارچوب منافع ملی است نباید به این ابزار دل خوش کرد نه از آن ترسید.
وی گفت: اینکه رئیس جمهور گفت برخی از مذاکره هراس دارند به مثابه این است که رزمنده ای از سلاح خودش بترسد یا اینکه کسی فکر کند اسلحه اش برای تحقق همه خواسته هایش کافی است.
عراقچی افزود: هرجا که مفید باشد باید مذاکره را به کار گرفت وهر جا که نبود به کار نگرفت.
معاون وزیر امور خارجه با طرح این پرسش آیا با مذاکره دشمنی طرف مقابل علیه ما پایان می یابد؟ گفت: هرگز، اتفاقا طرف مقابل اهدافی را که از طریق تحریم و تهدید به آن نرسیده است ممکن است بخواهد از طریق مذاکره پیگیری کند.
وی افزود:در این چارچوب نظام به این نتیجه رسیده است که مذاکره با آمریکایی ها فقط در عرصه هسته ای در قالب ۱+۵ می تواندمفید باشد و در دیگر موضوعات نه مفید است و نه ما را به جایی می رساند.
عراقچی با طرح این پرسش که آیا مذاکرات با ۱+۵ باعث کاهش دشمنی آمریکایی ها علیه ما شده است؟ گفت: خیر، دشمنی ها سرجایش هست و در دیگر عرصه ها پیگیری می شود اما همچنان که در عرصه تحریم و تهدید مقابلشان ایستاده ایم در دیگر عرصه ها نیز مقابلشان می ایستیم.
وی تاکید کرد:مذاکرات ما با ۱+۵ از موضع عزت و قدرت ادامه می یابد منافع قدرت ما کم نیست همچنان که با اعتماد به نفس لازم در مقابل شش قدرت جهانی ایستادیم و مذاکره کردیم.
عراقچی گفت: سلاح ما در مذاکرات اقتدار وانعطاف و تلاش برای تلفیق هنرمندانه آن است به نحوی که هر جا لازم باشد از اقتدار و جایی که لازم باشد از انعطاف با هدف به خاک بردن پشت طرف مقابل استفاده می کنیم.
عراقچی افزود: ما این مسیر را ادامه میدهیم اگر به نتیجه برسیم منافع ملی تامین خواهد شد و اگر نرسیم فاجعه ای رخ نداده است البته دیپلماسی هیچگاه پایان نمی یابد و ممکن است در شکل و قالب جدید ادامه یابد.
معاون حقوقی و امور بین الملل وزیر امور خارجه گفت: با این حال جمهوری اسلامی هیچگاه به فضای قبل باز نمی گردد، فضای روانی که ایران را تهدید معرفی می کرد گذشته است و اگر توافقی شود موضع ما به شدت قوی تر و در جایگاه بهتری خواهد بود.
عراقچی در پایان این نشست به پرسش شماری از حاضران درباره مسائل هسته ای و مذاکرات پاسخ داد.
